NASA-nın "Juno" kosmik gəmisi "İo"nun vulkanlarını aşkar edib
Kosmik agentliyin "Juno" kosmik gəmisi tədricən Yupiterin dərin vulkanik peyki "İo"ya yaxınlaşır və onun müşahidələri bu lava dünyasının vulkanlarının tam əhatəsini ortaya qoyur. "Juno" həm zəngin təsvirləri çəkən, həm də ayın səthindən çıxan istiliyi ölçən alətlərlə son illərdə "İo"nun az tanınan qütbləri üzərindən uçaraq planet alimlərinə bu vulkanlar haqqında fikirlər verib.
MediaPost xəbər verir ki, NASA-nın Reaktiv Sürüş Laboratoriyasının planetoloqu Ashley Davies, açıqlamasında "Bu, kəşfin ən təmiz formasıdır. Əvvəllər görmədiyimiz şeyləri görürük." deyə bildirib.
"Io" püskürən vulkanlarla örtülmüşdür.Tədqiqatçılar qütblərdəki vulkanların aşağı enliklərdəki vulkanlardan daha kiçik olduğunu aşkar ediblər. Lakin bütün "Io"da canlı vulkanik fəaliyyətin olduğu aydındır. Alimlər 266 aktiv qaynar nöqtə aşkar ediblər.
"İo" səthinin altında fırlanan nəhəng qlobal maqma dənizi varmı? Yaxud, bəlkə də, aya tökülən lava, əsasən, Yerinkinə daha çox oxşar bir proses tərəfindən yaradılıb, bunun nəticəsində sərt qabığın altında (yuxarı mantiyada) böyük miqdarda istilik axını yaranır və nəticədə maqmanın püskürdüyü bölgələrə səbəb olur.
2023-cü ilin sonunda "Juno" kosmik gəmisi "Jovian" peykindən 930 mil və ya 1500 kilometr məsafədə gələcək hər hansı bir missiyadan daha çox "İo"ya yaxınlaşacaq.
Leyla Rüstəmova